ASERTYWNOŚĆ I ASERTYWNE WYRAŻANIE SIEBIE
ASERTYWNOŚĆ, jak wynika z definicji to oparta na głęboko zakorzenionych wartościach postawa szacunku wobec samego siebie i wobec innych, której wyrazem jest otwarta i bezpośrednia komunikacja oraz dobry kontakt z otoczeniem.
Postawa szacunku wobec siebie wyraża się w uznaniu samego siebie, swojego świata, swoich emocji, potrzeb, przekonań i poglądów. Postawa szacunku wobec innych wyraża się w uznaniu, dostrzeżeniu, zrozumieniu i poszanowaniu uczuć, potrzeb, pragnień i wartości. Codziennym wyrazem postawy szacunku jest życzliwość wobec siebie i wyrozumiałość dla swoich błędów, słabości, niewiedzy, nieumiejętności, przeżywania, braków, deficytów. Codziennym wyrazem postawy szacunku dla innych jest życzliwość i wyrozumiałość dla słabości, niewiedzy, nieumiejętności, formy wyrażania, przeżywania, braków, deficytów. Taka postawa bardzo pomaga w trakcie leczenia odwykowego i także w życiu każdego z nas.
Asertywność to postawa szacunku. Wyraża się w sposobie komunikacji jaki stosujemy w relacji z samym sobą i z innymi.
Komunikacja wyrażająca postawę szacunku charakteryzuje się uważnością i empatycznym słuchaniem, tak aby zrozumieć świat wewnętrznych przeżyć drugiej osoby oraz otwartością na drugiego człowieka po to, aby jak najlepiej go zrozumieć oraz otwartością wobec drugiego człowieka, by dać siebie poznać. Jest to komunikacja zmierzająca do jak najlepszego wzajemnego zrozumienia i wynikającego z niego porozumienia w sytuacjach spornych.
Postawa ASERTYWNA jest postawą stojącą w opozycji do postawy AGRESYWNEJ i ULEGŁEJ. Postawy te różnią się stosunkiem do samego siebie i do innych
Asertywność. Postawa asertywna, w której obecne jest poczucie, że moje uczucia, potrzeby i prawa są tak samo ważne jak innych ludzi. Osoba asertywna jasno wyraża swoje zdanie. Nie boi się wyrażać krytyki. Odmawiać, przy czym robi to w taki sposób aby nikogo nie ranić. Zwraca uwagę na uczucia, potrzeby, prawa innych, ma szacunek do ludzi. Nie manipuluje, nie szantażuje, stara się zrozumieć drugą osobę, sam nie ulega szantażom i manipulacji, wymaga szacunku do siebie.
Uległość. Oznacza postawę, w której osoba stawia interesy innych wyżej niż swoje własne. Unika konfliktów zgadzając się na wszystko dla „świętego spokoju”, obawia się wyrażać własne zdanie, a przez to ma zaniżoną samoocenę.
Agresja to postawa, w której osoba koncentruje się głównie na sobie. Próbuje wywierać presję na otoczeniu, nie liczy się z uczuciami innych, posługuje się manipulacją, szantażem. Stara się podkreślić swoją władzę i narzucać innym swoje zdanie. W przeżywaniu osób agresywnych dominuje irytacja, złość, rozdrażnienie, niepokój, które mogą być zniekształcane i nie wyrażane wprost. Najczęstsze zniekształcenia złości to: obwinianie, sarkazm, przemoc fizyczna, psychiczna, mściwość, karanie, dąsanie się, manipulowanie, szukanie kozła ofiarnego.
Źródłem do przygotowania niniejszego materiału była między innymi książka Aleksandry Hulewskiej: „Asertywność
w ćwiczeniach”, wydawnictwo Samo Sedno.