Jak pomóc alkoholikowi? Jak pomóc osobie uzależnionej?
Na to trudne pytanie wiele osób próbowało odpowiedzieć. Niestety, nie ma jednoznacznej odpowiedzi. Ponieważ , na każdego co innego działa.
My spróbujemy przedstawić nasze spojrzenie na to jak pomóc alkoholikowi i osobie uzależnionej.
Jak pomóc alkoholikowi, chroniąc siebie?
Uzależnienie od alkoholu czy innych substancji psychoaktywnych wpływa nie tylko na osobę, która się z nim zmaga. Najczęściej, cały system rodzinny staje się uwikłany w chorobę alkoholową.
W miarę wzrastania destrukcji wprowadzanej przez osobę uzależnioną, życie rodzinne coraz bardziej toczy się wokół picia alkoholu. Nie ma możliwości, aby członkowie rodziny pozostali zupełnie poza wpływem choroby alkoholowej i jej negatywnych skutków.
Dlatego często tak trudno jest im dbać o siebie – chronić własne granice i skupiać się na swoich potrzebach. Uzależnienie pochłania ogromną przestrzeń rodzinnych relacji, najczęściej niestety je niszcząc.
Partnerki czy żony alkoholików próbują ratować małżeństwo, związek czy całe życie rodziny. Wkładają w to wiele wysiłku, często kosztem siebie. Namawiają na terapię uzależnień, próbują kontrolować zachowania alkoholika, ilości wypijanego przez niego alkoholu.
Te działania najczęściej przynoszą im negatywne skutki zdrowotne, a dodatkowo nie zmieniają niczego w funkcjonowaniu osoby uzależnionej.
Pomoc osobie uzależnionej w postaci prób kontrolowania wypijanych przez nią ilości alkoholu czy chronienia jej przed piciem jest nieskuteczna.
Powoduje negatywne skutki w obszarze zdrowia psychicznego i fizycznego osoby pomagającej. W perspektywie długofalowej może prowadzić do współuzależnienia i wielu utrwalonych zaburzeń. A więc, jak pomóc alkoholikowi…?
Czy to oznacza, że pomoc najbliższej osobie cierpiącej na alkoholizm jest niemożliwa? Z pewnością ma swoje ograniczenia. Możliwe jest jednak podejmowanie działań, które będą pomocne osobie uzależnionej.
Jak pomóc alkoholikowi w sposób konstruktywny;
Konstruktywna pomoc to angażowanie się w zachowania, które przede wszystkim nie krzywdzą osoby pomagającej. Motywowanie do terapii uzależnień w sposób służący obu stronom to najbardziej optymalne wyjście – na jakich zasadach taka pomoc się odbywa?
Wspieranie osoby uzależnionej w walce z nałogiem i motywowanie do terapii może odbywać się poprzez różne interwencje, ale także konsekwentne działania. Poniżej przedstawione są obszary, które mogą budują zdrowie wspieranie osób uzależnionych.
JAK POMÓC ALKOHOLIKOWI STAWIAJĄC GRANICE
Zdrowe stawianie granic pomaga nas chronić, a jednocześnie być blisko w relacji. Relacje oparte na zdrowych granicach są szczególnie ważne w przypadku związku z osobą uzależnioną. Alkoholik żyje w chaosie, trudno mu zadbać o swoje własne granice. Często swoim zachowaniem narusza granice innych, niekiedy nawet nieświadomie.
Chcąc zmotywować osobę uzależnioną do zmiany w zakresie picia i podjęcia terapii, potrzebne jest jasne stawianie granic. Oznacza to niegodzenie się na zachowania, które przekraczają nasze terytorium psychologiczne.
To także pozostawianie osobie uzależnionej odpowiedzialności za swoje działania – nie załatwianie za nią spraw, nie sprzątanie po niej „bałaganu” wywołanego piciem.
Stawianie granic to dbanie o siebie, mówienie STOP zachowaniom, które krzywdzą. W relacji z osobą uzależnioną pod tym pojęciem kryje się o wiele więcej. Zdrowe granice to mówienie o tym, co jesteśmy w stanie znosić, a czego już nie. Granice to komunikowanie o konsekwencjach, a nie straszenie. Kiedy picie alkoholika doprowadza cię do szału, nie stosuj gróźb, których nie będziesz w stanie spełnić. Mów co chcesz zrobić tylko wtedy, kiedy masz na to gotowość. Reaguj, lecz konsekwentnie.
OTWARTA KOMUNIKACJA I KONKRETY
Do leczenia uzależnienia może także zmotywować urealnianie sytuacji zw. z piciem. Osoba uzależniona często żyje w iluzji. Widzi swoje picie inaczej niż ma ono swój rozwój w rzeczywistości.
Urealnianie picia alkoholika może zburzyć mu iluzoryczny obraz jego nałogu i zmotywować do podjęcia zmiany. Nazywanie rzeczy po imieniu, nieumniejszanie, nieusprawiedliwianie, a odnoszenie się do konkretnych faktów i zachowań może sprzyjać zmianie.
Odnoszenie się do faktów, destrukcyjnych zachowań spowodowanych piciem to zdrowe konfrontowanie z chorobą.
Ucieczka od trudnych rozmów i umniejszanie picia tylko wzmacniają mechanizmy uzależnienia, pozostawiając alkoholika w miękkiej bańce rozwijającego się nałogu.
Dzięki komunikowaniu swoich emocji, odczuć, potrzeb i oczekiwań, osoba uzależniona może zacząć widzieć sytuację rodzinną taką, jaka ona jest naprawdę.
Reagowanie na picie w sposób nieoceniający może sprzyjać podjęciu kroków ku leczeniu. Skupianie się na bieżącej sytuacji i aktualnych zdarzeniach, emocjach, dajesz szansę alkoholikowi, aby zobaczył, co się wokół niego dzieje.
Uogólnianie („ty zawsze..”) i wzbudzanie poczucia winy nie przynosi dobrego rezultatu. Wzbudza złość i chęć obrony przed atakiem.
A zatem asertywnie :
- zamiast grozić, mów o realnych konsekwencjach,
- nie fantazjuj „co by było gdyby”, odnoś się do bieżących zdarzeń,
- zamiast manipulować, mów o swoich emocjach,
- nie uogólniaj, mów o faktach i konkretnych zachowaniach, które ci przeszkadzają,
- zamiast marzeń o przyszłości, mów konkretnie o swoich potrzebach,
- nie wzbudzaj poczucia winy, mów o swoich odczuciach i trudnościach,
- zamiast kontrolować i odbierać sprawczość, stawiaj granice i dbaj o siebie,
- nie mów, czego nie chcesz, mów czego chcesz i czego oczekujesz.
JAK POMÓC ALKOHOLIKOWI PO PRZEZ TERAPIĘ – KONKRETNA OFERTA
Często bliskie osoby alkoholików wielokrotnie powtarzają im, aby podjęły leczenie uzależnień. Zdarza się, że osoba uzależniona jest w swoim nałogu tak zagubiona, że nie jest w stanie wykonać konkretnych kroków bez podstawowego wsparcia.
To co można zrobić, aby pomóc w sposób zdrowy, to podać konkretne namiary terapeutyczne. Przekazanie osobie uzależnionej numerów do placówek terapeutycznych, z uwzględnieniem ich różnych form (oddział, poradnia) może być pierwszym dobrym krokiem. Pozostawienie osobie uzależnionej wyboru miejsca, gdzie może się leczyć, jest ważnym elementem we wspieraniu jej sprawczości.
