Czym są uczucia?
W najprostszy sposób można na to pytanie odpowiedzieć, że uczucia są przede wszystkim odpowiedzią układu nerwowego, która objawia się w jakiś sposób w ciele, na doświadczenia lub inne bodźce docierające z zewnątrz. Jednak, najistotniejszą rolę w tym procesie odgrywa mózg, który „ocenia” czy nadaje konkretne znaczenie wszystkiemu, co dociera przez wzrok, słuch i inne narządy zmysłu. Czyli, odbywa się to natychmiast i automatycznie, a efektem tego procesu jest „zakwalifikowanie” danego bodźca, sygnału, doświadczenia, jako pozytywnego, negatywnego lub neutralnego.
Przechodząc do uczuć dlatego to właśnie każda „ocena” mózgu, która jest negatywna, pozytywna czy neutralna wywołuje w nas uczucia, przyjemne, nieprzyjemne bądź neutralne.
Ważne jest jednak to, by pamiętać, że: „Myśl tylko wówczas wyzwala odpowiednie reakcje uczuciowe, jeśli jesteśmy przekonani o jej prawdziwości”. Trudnością, więc może być to, że zwykle myśleniu towarzyszy przekonanie o tym jest ono niepodważalnie słuszne. Podsumowując, wraz z tym przekonaniem myślenie przyjmowane jest bez weryfikacji i nie podlega dalszej analizie.
Co więcej, warto jednak zastanawiać się dlaczego myślę, tak jak myślę.
Upraszczając powyższy opis do pewnego schematu, innymi słowy wygląda następująco:
- Pojawia się doświadczenie: coś widzimy, słyszymy, coś sobie przypominamy
- Następnie dochodzi do oceny mniej lub bardziej świadomej tego doświadczenia jako relatywnie pozytywnego negatywnego lub neutralnego
- W rezultacie, pojawiają się uczucia, takie jak na przykład: radość, smutek, złość, strach, wstyd.
Czyli
Negatywne myślenie wywołuje przede wszystkim nieprzyjemne uczucia
Pozytywne myślenie wywołuje przyjemne uczucia
Neutralne myślenie wywołuje neutralne uczucia.
W związku z tym:
Negatywne myślenie na przykład przygnębia, zasmuca, przestrasza, złości, irytuje, wpędza w poczucie winy czy krzywdy, narusza poczucie własnej wartości.
Pozytywne myślenie na przykład cieszy, raduje, podnosi na duchu, dają szansę by kochać siebie i innych, wzbudzają nadzieję, ufność, motywują do działania
Neutralne myśli wywołują spokój, równowagę
Uczucia, a emocje
Pojęcia stosowane są często zamiennie. Różnią się jednak. Najprościej można wyjaśnić to w ten sposób, że EMOCJE to ludzkie, pierwotne reakcje służące przetrwaniu, mówiące czy coś, ktoś jest przyjazny czy zagrażający. Do emocji zaliczymy więc strach, radość, gniew. Następnie UCZUCIA są stanami bardziej złożonymi i związane są z przystosowaniem człowieka do życia z innymi ludźmi. Uczucia podlegają większemu zróżnicowaniu.
PRZYKŁADOWA / POMOCNICZA LISTA UCZUĆ I STANÓW EMOCJONALNYCH :
miłość | niechęć | rozżalenie |
sympatia | rozdrażnienie | rozpacz |
serdeczność | irytacja | melancholia |
ciepło | furia | przykrość |
czułość | odraza | strapienie |
przyjaźń | odpychanie | litość |
fascynacja | lekceważenie | skrzywdzenie |
podziw | pogarda | zranienie |
zdumienie | zimno | przeciążenie |
pragnienie | awersja | niezadowolenie |
tęsknota | oddalenie | desperacja |
pożądanie | chęć ucieczki | zwątpienie |
nienasycenie | unikanie | utrata |
ciekawość | strach | odrzucenie |
pogoń | przerażenie | poczucie niższości |
nadzieja | panika | poczucie wyższości |
wyczekiwanie | lęk | poczucie siły |
dążenie | niepokój | duma |
wiara | niecierpliwość | radość |
zaufanie | zdenerwowanie | szczęście |
pogoda ducha | zatrwożenie | zachwyt |
pewność siebie | niepewność | ulga |
śmiałość | ostrożność | ufność |
cierpliwość | nieufność | wygoda |
wytrwałość | zaskoczenie | łagodność |
odwaga | obawa | spokój |
spełnienie | wstyd | rozluźnienie |
stanowczość | poczucie winy | otwarcie się |
zmęczenie | zazdrość | Poddanie się |
znudzenie | ból | troska |
akceptacja | cierpienie | osamotnienie |
gniew | smutek | bezradność |
nienawiść | przygnębienie | wycofanie |
Pingback: Poczucie winy, uzależnienie i odpowiedzialność - Leczenie Odwykowe Warszawa